توشیهیکو ایزوتسو (به انگلیسی: Toshihiko Izutsu) زبانشناس، قرآنپژوه، اسلامشناس و فیلسوف ژاپنی بود.
در ۴ مهٔ سال ۱۹۱۴ در توکیو بهدنیا آمد. در سال ۱۹۶۰ دکتری خود را در رشتهٔ ادبیات دریافت کرد. وی پس از تکمیل تحصیلات آکادمیک در ژاپن، مدتی در دانشگاه کیو (Keio University) در توکیو به تدریس مشغول شد و در این زمان، زبان عربی را فراگرفت. وی همچنین مدرس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران بودهاست.
ایزوتسو در ۲۶سالگی کتابی به زبان ژاپنی با نام تاریخ اندیشهٔ عربی و پس از آن کتابی دیگر دربارهٔ فلسفه و عرفان، با تأکید بر فسلفهٔ نوافلاطونی و عرفان یونانی در ۳۴سالگی تالیف کرد و نیز کتابی در همین دوران دربارهٔ پیامبر اسلام به زبان ژاپنی نوشت. ایزوتسو نخستین کتاب خود را به زبان انگلیسی تحت عنوان زبان وسرش در همین ایام منتشر کرد.
علاقهٔ فراوان ایزوتسو به قرآن باعث شد که او برای اولین بار قرآن را به زبان ژاپنی ترجمه کند. این اثر در سه مجلد و طی سالهای ۱۹۵۱ تا ۱۹۵۸ تکمیل شد. ایزوتسو در سال ۱۹۶۱ به دعوت ویلفرد کنتول اسمیت، رئیس مؤسسهٔ مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل، به کانادا رفت و به تدریس متون مهم اسلامی همچون نجات ابنسینا در فلسفه و الاقتصاد فی الاعتقاد غزالی در کلام وفصوصالحکم ابن عربی در عرفان پرداخت.
او در سالهای ۱۹۶۶-۱۹۶۷ در ژاپن اثری بینالادیانی تألیف کرد تحت عنوان یک مطالعهٔ مقارنهای درخصوص مفاهیم فلسفی در تصوف و تائوئیسم با عنوان «ابن عربی و لائوتزو-چوانگ تزو»، که توسط مؤسسهٔ مطالعات فرهنگی و زبانشناسی دانشگاه کیو و
تحت سرپرستی نوبوئیرو ماتسوموتو بهچاپ رساند. توشیهیکو ایزوتسو، استاد
فلسفهٔ دانشگاه مکگیل کانادا و استاد ممتاز دانشگاه کیو (Keio) ژاپن در
سال ۱۹۱۴ م است. وی نخست به تدریس متون فلسفی یونانی و لاتین و مدتی نیز به
تدریس مباحث علم زبانشناسی و معنیشناسی مشغول بود. وی از این طریق، با
زبان عربی آشنا و برای نخستین بار قرآن کریم را از عربی به زبان ژاپنی
ترجمه کرد. ممارست در فلسفه و تسلط به زبان عربی، وی را با آثار غزالی و
کلام اشعری و همچنین آثار ابنسینا آشنا ساخت و در مؤسسهٔ مطالعات اسلامی
مکگیل، نجات ابنسینا و الاقتصاد فی الاعتقاد غزالی را تدریس کرد.
در سال ۱۳۴۴ ش، که دکتر مهدی محقق به تدریس کلام شیعه و فلسفهٔ اسلامی ـ ایرانی در آن مؤسسه میپرداخت، ایزوتسو با تفکر فلسفی شیعی و حکمای شیعه آشنا شد و در این زمینه به تحقیق پرداخت. ازاینرو، وی با همکاری دکتر محقق «سلسلهٔ دانش ایرانی» را در آن مؤسسهٔ ژاپنی بنیان نهاد.2
ایزوتسو از شهرتی بینالمللی برخوردار بود و شاید درمیان اسلامشناسان معاصر یگانه فردی بود که از مذاهب مسیحی، یهودی، هندویی، بودایی و مکتبهای گوناگون فلسفی معاصر اطلاع داشت و در مقایسه و تطبیق استادی و تبحر داشت. ازاینرو بسیاری از مجامع علمیِ بینالمللی او را به عضویت پذیرفتهبودند، ازجمله: